JABUKIN SMOTAVAC
Konstatovan je let leptira i polaganje jaja.Jabukin smotavac (Cydia pomonella) predstavlja najznačajniju štetočinu jabuke kod nas ali i širom svijeta. U intenzivnom gajenju jabuke i kruške ova štetočina tradicionalno je kontrolisana sintetičkim insekticidima.
Crvljivost jabuka,
koju prouzrukuje gusenica jabukinog smotavca (Carocapsa pomonella) je
masovna pojava u većem broju jabučnjaka. Na početku je to bio problem
na društvenim voćnjacima u kojima je jabukin smotavac naseljavao i do 80% plodova. Iz ovih voćnjaka jabukin smotavac preletanjem se raširio u većinu privatnih voćnjaka. Masovna pojava ove štetoćine je registrovana i u evropskim zemljama. Iako jabukin smotavac ne ugrožava voćnjak, smatra se najznačajnijom štetočinom jer se razvija na plodu za koji je čovek zainteresovan.Jabukin smotavac
je značajna štetočina na međunarodnom nivou pa je (Međunarodni komitet
za praćenje otpornosti insekata) posle analize uzroka visoke bro jnosti
jabukinog smotavca dao preporuke za suzbijanje što predstavlja dobru
poljoprivrednu praksu za sve zemlje.
Izvesti jaču rezidbu da bi insekticid u vreme prskanja mogao dopreti do unutrušnjasti
krune. Pratiti let leptira ferotrapovima Leptir je tamne boje i leti
pred veče i noću Kod jaja razlikujemo sledeće faze razvitka:
- sveža,
- faza crvenog oreola i
- faza crvene glave.
Posle piljenja gusenice se ubušuju na mestu
dodirivnja dva ploda pored čašice i peteljke. Pvi stupanj živi ispod
pokožice ploda i posle presvlačenja ubušuje se u plod do semenog kućišta
gde se hrani semenom. Bez ishrane semenom, gusenice ne mogu završiti
razviće. Posle ubušivanja samo insekti cidi sa dubinskim delovanjem
mogu delovati na gusenice prvog stupnja.
Ne koristiti više puta insekticide ovicidnog i juvenilnog delovanja na koje je jabukin smota vac brzo razvija otpornost (Dimilin, Mutch, Insegar)
Koristiti registrovane količine insekticida Kod visoke populacije koristiti više registovane koncentracije inse kticida i skraćeni period izmedju dva prskanja. Prag prskanja na osnovu ulova u fertrapovima je 6 leptira za nedelju dana.
Ne koristiti više puta insekticide ovicidnog i juvenilnog delovanja na koje je jabukin smota vac brzo razvija otpornost (Dimilin, Mutch, Insegar)
Koristiti registrovane količine insekticida Kod visoke populacije koristiti više registovane koncentracije inse kticida i skraćeni period izmedju dva prskanja. Prag prskanja na osnovu ulova u fertrapovima je 6 leptira za nedelju dana.
Koristiti insekticide iz grupe sa istim mehanizmom delovanja samo jednom u toku sezone. Naizmeničnom upotrebom insekticida različitog mehanizma delovanja postiže se visoka efikasnost u suzbijanju ove šteto čine. Organofosfati, piretroidi, karbamati, juvenoidi, ovicidi i biološki insekticidi, deluju različito na različite razvojne stadijume insekta.
Kombinacija dva insekticida sa različitim mehanizmom delovanja predstavlja poseban mehani zam delovanja. Takvi preparati su Enduro ili Nurelle D.
- U praksi i pored većeg broja mehanizma delovanja, da bi voćnjak bio bez crvljivosti, koriste se uglavnom 3-4 mehanizma delovanja:
- juvenoidi u početku polaganja jaja,
- piretroidi pred piljenje gusenica,
- zatim organofosfati, karbamati i kombinacije u vreme piljenja 1-3% gusenica.
Obezbediti visoku tehniku prskanja, dobre atomizere i maksimalnu količinu vode, jer se gusenice smota vca ubušuju na mesta teže pristupačnom za insekticide. Treba prskati kada je temperatura vazduha ispod 27 stepeni i relativna vlažnost oko 70%, kako se preparat ne bi brzo osušio.
Izvoditi zaštitu sorata a ne jabuke kao vrste.Vreme prskanja određuje najosetljivija sorta.
Tako na primer postoji razlika u vremenu cvetanja između Stark Crimson
i Greni Smit i to 10 dana. Ženke jabuki nog smotavca obično polažu
jaja na očišćene plodove ili na lice lista.
Koristiti insekticide kada je jabukin smotavac najosetljiviji. Osnovna strategija za jabukinog smota vca visoke brojnosti je da se uspešno suzbije prva generacija.
Pri tome treba imati u vidu da kod visoke brojnosti let počinje ranije i
da se odredi optimalno vreme prvog suzbijanja.Koristiti preparate koji
deluju po mogućnosti ovicidno, kontaktno, utrobno i dubinski tj. da
prodiru kroz pokožicu ploda i ubiju gusenicu prvog stupnja. Skraćuje se
vreme između dva prskanja.
Za suzbijanje druge generacije treba voditi računa o karenci insekticida, koristiti insekticide sa kraćom karencom kao što su piretroidi i Avaunt.
Za suzbijanje druge generacije treba voditi računa o karenci insekticida, koristiti insekticide sa kraćom karencom kao što su piretroidi i Avaunt.
Preporučujemo proizvođačima da intenzivnije obilaze svoje
voćnjake i obavezno urade insekticidni tretman preparatima larvicidno
-ovicidnog dejstva kao što su:
Avaunt 15-SC (a.m. indoksakarb) 0,3-0,35 l/ha
Coragen 20-SC (a.m. hlorantraniliprol) 0,016-0,02%
Savetodavac Slavica Stojkić, dipl.inž.