79. - Prilikom velike erupcije vulkana Vezuva,
antički grad Pompeja u Italiji zatrpan je vulkanskim pepelom. Od 1748.
vrši se otkopavanje ovog grada, osnovanog još u 6. veku p. n. e.
Sačuvane su vile sa freskama, forum, amfiteatar, hramovi, kupatila i dr.
1512. - Prvi put su otvorene za javnost i
predstavljene prostorije Sikstinske kapele u Vatikanu koju je oslikao
Mikelanđelo freskama "Stvaranje sveta" i "Strašni sud".
1604. - Prvi put je predstavljena Šekspirova tragedija "Otelo".
1867. - U Beogradu su Laza Lazarević,
Ljubomir Kovačević, Kosta Hristić i druge istaknute ličnosti srpske
kulture osnovale družinu visokoškolske omladine Srbije "Pobratimstvo",
koja se bavila naukom i književnošću, a 1881. pokrenula i časopis.
1886. - Na tradicijama Društva srpske
slovesnosti i Srpskog učenog društva, osnovana je Kraljevsko-srpska
akademija, preimenovana 1887. u Srbsku kraljevsku akademiju, kasnije
Srpsku kraljevsku akademiju, prethodnicu Srpske akademije nauka i
umetnosti. Zakon o osnivanju predvideo je da ona "obrađuje i unapređuje
nauku, da obelodanjuje i inicira naučna istraživanja i potpomaže razvoj
umetnosti". Pod njen nadzor stavljeni su Narodna biblioteka i Muzej
srpskih zemalja. Imala je odseke za prirodne, filozofske, društvene
nauke i za umetnost. Prvi predsednik bio je Josif Pančić.
1842. - Rođen je srpski istoričar, filolog
i državnik, Stojan Novaković, član Srpske kraljevske akademije, jedan
od osnivača Napredne stranke, koji je kao ministar prosvete
reorganizovao osnovne i srednje škole u Srbiji. U vreme Aneksione krize
1909. obrazovao je vladu svih stranaka. Posle Prvog balkanskog rata,
zaključio je, kao šef srpske delegacije u Londonu, mir s Turskom.
Objavio je gramatiku srpskog jezika, prvu "Istoriju srpske književnosti"
i "Srpsku bibliografiju" knjiga 18. i 19. veka. Delima "Vaskrs države
srpske", "Srbi i Turci XIV i XV veka" i "Balkanska pitanja" postavio je
osnove srpske istoriografije.
1883. - Rođen je srpski političar,
matematičar i filozof Sima Marković, profesor Beogradskog univerziteta i
vođa tzv. desne frakcije u Komunističkoj partiji Jugoslavije.
Doktorirao je matematiku 1913. kod Mihaila Petrovića (Mika Alas). Od
1926. do 1928. bio je generalni sekretar KPJ, iz koje je isključen 1929,
a ponovo primljen 1935. Likvidiran je u ŠSR-u 1937. u staljinističkim
čistkama. Dela: "Nacionalno pitanje u svetlosti marksizma", "Iz nauke i
filozofije", "Teorija relativnosti".
1894. - Dr Roux iz Pariza pronašao je
vakcinu protiv difterije, zaraznog zapaljenja sluzokože ždrela,
krajnika, nosa i grkljana prouzrokovanog Leflerovim bacilom.
1918. - Srpska Prva armija je pod komandom
vojvode Petra Bojovića u Prvom svetskom ratu oslobodila Beograd,
prešavši 500 kilometara pod borbom za samo 45 dana, u silovitom
napredovanju posle proboja Solunskog fronta.
1944. - U Beogradu su u Drugom svetskom
ratu, sporazumom o obrazovanju jedinstvene vlade, završeni pregovori
predsednika Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije Josipa Broza
(Tito) i predsednika izbegličke vlade Jugoslavije Ivana Šubašića.
1952. - Prva ekplozija hidrogenske bombe.
Reč je o bombi koja oslobađa ogromne količine nuklearne energije pri
vrlo visokim temperaturama i pritiscima. Nastaje fuzijom jezgara
najtežeg vodonika (tricijuma) koja stvara jezgra helijuma. Kao upaljač
hidrogenske bombe služi atomska bomba, čije se dejstvo zasniva na
fisiji jezgara urana u nekih njemu sličnih elemenata.
1956. - Na predlog Jugoslavije, Generalna
skupština UN je na vanrednom zasedanju usvojila rezoluciju kojom je
zahtevano da Velika Britanija, Francuska i Izrael odmah obustave oružane
akcije, povuku se s teritorije Egipta i omoguće ponovno otvaranje
Sueckog kanala.
1993. - Stupio je na snagu Ugovor o
Osnivanju Evropske unije, potpisan na sastanku šefova država i vlada
1992. godine u holandskom gradiću Mastriht. Ugovorom iz Mastrihta
iskaknuto je da saradnja zemalja članica pokriva celokupno područje
"spoljne politike i bezbednosti". Ugovorom se uspostavlja monetarna
unija i jedinstvena moneta. Teritorija država članica pretvorena je tim
ugovorom u prostor bez granica. Ugovor predviđa i uvođenje jedinstvenog
državljanstva Unije, iako Unija poštuje nacionalni identitet država
članica.
1995. - U američkom gradu Dejton počeli
su pregovori o Bosni i Hercegovini. Posle tri sedmice, mirovni sporazum
su parafirali presednici Srbije i Hrvatske Slobodan Milošević i Franjo
Tuđman i lider bosanskih muslimana Alija Izetbegović.
| 
